- Advertisement -
ભારતમાં ઘણાં લોકો માનતા હોય છે કે કોર્ટમાં જવું એટલે લાંબી પ્રક્રિયા, ખર્ચાળ માપદંડો અને ઘણા વર્ષો સુધી ચાલનારા કેસ. પરંતુ આજે આપણે સમજવાની કોશિશ કરીએ કે કયા-કયા પ્રકારના કેસ હોય છે, અને તમે કઈ યોગ્ય રીતે કાયદાની મદદ લઈ શકો.
કોર્ટના પ્રકાર અને કઈ બાબતે કયા જવું?
- Advertisement -
કેસ મુખ્યત્વે બે પ્રકારના હોય છે:
- દિવાની કેસ – જેમાં વ્યક્તિગત સમસ્યાઓ હોય છે જેમ કે જમીન-મકાનના ઝઘડા, ઘરેલુ વિવાદ, મિલકતના હક્ક, વગેરે.
- ફોજદારી કેસ – જેમાં ગુનો થયો હોય જેમ કે મારામારી, ચોરી, હત્યા, બળાત્કાર વગેરે.
તમે જ્યારે તમારા મૂળભૂત અધિકારો માટે લડતા હો, અને સરકાર કે કોઈ સંસ્થા એ અધિકાર આપતી ન હોય ત્યારે:
- Advertisement -
- તમે પહેલા હાઇકોર્ટ જઈ શકો છો.
- જો હાઇકોર્ટમાં ન્યાય ન મળે, તો પછી સુપ્રીમ કોર્ટ જઈ શકાય છે.
કાયદો તમારા માટે શું સુવિધાઓ આપે છે?
- દરેક નાગરિકને નિઃશુલ્ક કાનૂની સલાહ મળે છે. જે દરેક કોર્ટમાં કાનૂની સહાય માટે ઓફિસ હોય છે.
- હાઇકોર્ટ લાઈવ સ્ટ્રીમિંગ દ્વારા તમે તમારી કેસની પ્રક્રિયા ઘરમાં બેસી જોઈ શકો છો.
- સાક્ષી તરીકે હાજરી આપનાર વ્યક્તિને વળતર પણ મળે છે – જો તમે કેસ માટે કોર્ટમાં બોલાવવામાં આવ્યા હો અને કેસ નહીં ચાલે, તો પણ તમને ખર્ચનું વળતર આપવામાં આવે છે.
- ઘરેલુ હિંસા, લગ્ન સંબંધિત વિવાદો, બાળકોની કસ્ટડી, વગેરે માટે મહિલાઓને ખાસ કાયદાકીય સુરક્ષા આપવામાં આવે છે.
- અલ્પવયસ્ક બાળકોના કેસમાં, કાયદો એનું વિશેષ ધ્યાન રાખે છે કે તેનું પુષ્ટિપૂર્વક નિવેદન લેવામાં આવે.
વ્યાવસાયિક વિવાદોમાં શું કરી શકાય?
- બિઝનેસના કેસમાં, જ્યારે લેણદાર રકમ ચૂકવે નહીં, ત્યારે આર્બિટ્રેશન (મધ્યસ્થતા) મારફતે વિવાદ ઉકેલી શકાય છે.
- આર્બિટ્રેશન કોર્ટ બહાર ની એક પ્રક્રિયા છે જેમાં બંને પક્ષો નિષ્ઠાપૂર્વક ચર્ચા કરીને ઉકેલ લાવે છે – સમય અને પૈસા બંને બચે છે.
આજના જમાનામાં કાયદો માત્ર દંડિત કરવા માટે નથી – પણ ન્યાય આપવાનું પણ એનું કામ છે. જો તમે જાગૃત રહેશો, તમારી માહિતી વધારશો અને તમારી પાસે ઉપલબ્ધ કાયદાકીય માર્ગોનો ઉપયોગ કરશો, તો તમારું હક્ક મેળવવું શક્ય છે. કાયદો દરેક નાગરિક માટે છે – અને તેનો લાભ લેવો તમારું અધિકાર છે.
- Advertisement -
