તાજેતરના વર્ષોમાં, ડિજિટલ યોગદાનમાં વધારો થવા સાથે, ઑનલાઇન ઠગાઈ અને સાઇબર ગુનાઓના કેસોમાં પણ ઉછાળો જોવા મળ્યો છે. ઠગાઈના નવા-નવા હથિયારો દ્વારા લોકો મોટી રકમ ગુમાવી રહ્યા છે. સરકાર અને મોબાઇલ એપ્લિકેશન કંપનીઓ આ સમસ્યાને નિયંત્રિત કરવા માટે જુદા-જુદા પ્રયાસ કરી રહી છે.
ભારત સરકારના દૂરસંચાર વિભાગ (DoT) એ WhatsApp સાથે ભાગીદારી કરી છે, જે હેઠળ “Stay Safe from Scams” કેમ્પેઈન શરૂ કરવામાં આવશે. આ પહેલ દ્વારા લોકો સુધી મહત્વપૂર્ણ માહિતી પહોંચાડવામાં આવશે, જેથી તેઓ ઓનલાઇન ઠગાઈ અને સાઇબર ગુનાઓથી બચી શકે.
WhatsApp અને ટેલિકોમ વિભાગની નવી પહેલ શા માટે જરૂરી છે?
તાજેતરના વર્ષોમાં, WhatsApp દ્વારા થતી ઠગાઈઓમાં ભારે વધારો થયો છે. ઠગાઓ લોકોના ડેટાને હેક કરી ફિશિંગ લિંક, ડિજિટલ અરેસ્ટ, લોટરી અને લોન ફ્રોડ, KYC અપડેટ ફ્રોડ જેવા ગોટાળાઓ કરી પૈસા લૂંટી રહ્યા છે.
દૂરસંચાર વિભાગ અને WhatsAppની આ નવી ભાગીદારી હેઠળ, WhatsApp સરકારના ડિજિટલ ઈન્ટેલિજન્સ પ્લેટફોર્મ (Digital Intelligence Platform) સાથે માહિતી શેર કરશે. આ પ્લેટફોર્મ 550 થી વધુ બેંકો અને સરકારી એજન્સીઓ સાથે રિયલ–ટાઈમ ડેટા શેર કરે છે, જેથી ટેલિકોમ રિસોર્સના દુરુપયોગની ઓળખ સરળતાથી થઈ શકે.
WhatsApp ઠગાઈઓ કેવી રીતે થાય છે?
WhatsApp અને અન્ય મેસેજિંગ પ્લેટફોર્મ પર લિંક્સ, કોલ્સ અને મેસેજ દ્વારા ઠગાઈના નવા ઉપાયો અપનાવવામાં આવે છે. નીચે કેટલાક મુખ્ય ઑનલાઇન ફ્રોડ બતાવવામાં આવ્યા છે:
- ડિજિટલ અરેસ્ટ (Digital Arrest) ફ્રોડ
-
- ઠગાઓ WhatsApp કોલ કે વિડિઓ કોલ દ્વારા પોતાને પોલીસ, CBI કે અન્ય અધિકારી તરીકે રજૂ કરે છે.
- પીડિતને કોઈ ગુનામાં ફસાવવાની ધમકી આપી, પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા માટે દબાણ બનાવે છે.
- KYC અપડેટ ફ્રોડ
-
- “તમારું બેંક એકાઉન્ટ કે SIM બંદ થઈ જશે“ જેવી ખોટી ચેતવણી આપતા મેસેજ મોકલી, તમારું OTP કે પાસવર્ડ માંગે છે.
- માહિતી મળ્યા પછી, ઠગો બેંક એકાઉન્ટ ખાલી કરી દે છે.
- લોન અને લોટરી ફ્રોડ
-
- લોકોને આકર્ષક લોન ઓફર કે લોટરી જીતવાની ખોટી માહિતી આપી, તેમને પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા માટે કહેવામાં આવે છે.
- આવા કેસોમાં લોકો મોટા પ્રમાણમાં છેતરાઈ રહ્યા છે.
WhatsApp અને સરકાર કેવી રીતે મદદ કરશે?
- WhatsApp, દૂરસંચાર વિભાગના ડેટાબેઝ સાથે લિંક થઈ, ફ્રોડ મેસેજ અને ઠગાઈ માટે વપરાતા નંબરને બ્લોક કરી શકશે.
- લોકોને શંકાસ્પદ મેસેજ કે કોલ તરત રિપોર્ટ કરવાનો વિકલ્પ આપવામાં આવશે.
- WhatsApp પર લોકો સર્ચ કરી શકે કે કોઈ નંબર ઠગાઈ માટે વપરાય છે કે નહીં.
- વપરાશકર્તાઓ WhatsApp પર મળતા ફ્રોડ મેસેજને સીધા સરકારને રિપોર્ટ કરી શકશે.
ઓનલાઈન ઠગાઈથી કેવી રીતે બચી શકાય?
✔ અજાણ્યા લોકો પાસેથી આવેલા મેસેજ કે કોલ્સ પર ભરોસો ન કરો.
✔ લોટરી, લોન કે KYC અપડેટ જેવી સ્કીમોમાં ન ફસાઈ જશો.
✔ ફિશિંગ લિંક પર ક્લિક કરવાથી બચો અને OTP કે પાસવર્ડ કોઈ સાથે શેર ન કરો.
✔ મજબૂત પાસવર્ડ અને 2-સ્ટેપ ઓથેન્ટિકેશનનો ઉપયોગ કરો.
✔ ઠગાઈનો શિકાર બનતાં તરત જ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ (cybercrime.gov.in) અથવા 1930 હેલ્પલાઇન પર જાણ કરો.
:
WhatsApp અને ભારત સરકારના દૂરસંચાર વિભાગ વચ્ચે થયેલી આ ભાગીદારી ઓનલાઇન ઠગાઈઓ પર લાગામ લગાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે. WhatsAppના “Stay Safe from Scams” કેમ્પેન દ્વારા લોકોને ફ્રોડ ઓળખવાની સમજ અને રિપોર્ટ કરવાની સુવિધા આપવામાં આવશે, જે ભારતના ડિજિટલ સેક્ટરને વધુ સુરક્ષિત બનાવશે.
તમે પણ સાવચેત રહો, તમારા પ્રિયજનોને સાવચેત કરો અને ઑનલાઇન સુરક્ષા જાળવી રાખો! 🚀
