ભારત અને ચીનની સેનાએ 25 ઓક્ટોબર શુક્રવારથી પૂર્વ લદ્દાખ સરહદેથી પીછેહઠ શરૂ કરી દીધી છે. ANIના અહેવાલ અનુસાર, બંને સેનાઓએ પૂર્વ લદ્દાખના ડેમચોક અને ડેપસાંગ પોઈન્ટમાં પોતાના કામચલાઉ ટેન્ટ અને શેડ હટાવી લીધા છે. વાહનો અને લશ્કરી સાધનો પણ પાછા લેવામાં આવી રહ્યા છે.
ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાંથી પીછેહઠની માહિતી 18 ઓક્ટોબરના રોજ પ્રકાશમાં આવી હતી. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે અહીંથી બંને સેના એપ્રિલ 2020થી પહેલાની સ્થિતિ પર પાછા આવશે. ઉપરાંત, તે એ જ વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ કરશે જ્યાં તે એપ્રિલ 2020 પહેલા પેટ્રોલિંગ કરતી હતી. આ સિવાય કમાન્ડર સ્તરની બેઠકો ચાલુ રહેશે.
2020માં ભારત અને ચીનના સૈનિકો વચ્ચે ગલવાન અથડામણ બાદ ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાં તણાવ હતો. લગભગ 4 વર્ષ બાદ 21 ઓક્ટોબરે બંને દેશો વચ્ચે નવા પેટ્રોલિંગ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
સરહદ પર હાલ ડી-એસ્કેલેશન ચાલુ અહેવાલ મુજબ, સૈનિકોએ તંબુ અને શેડ જેવા કેટલાક અસ્થાયી બાંધકામોને હટાવી દીધા છે, તેને સંપૂર્ણપણે પાછી ખેંચવામાં થોડો સમય લાગશે.
ભારતીય સેનાએ આશા વ્યક્ત કરી છે કે સૈનિકો હવે ડેપસાંગમાં પેટ્રોલિંગ પોઈન્ટ 10, 11, 11A, 12 અને 13 સુધી પહોંચી શકશે. આમાં ઉત્તરમાં દૌલત બેગ ઓલ્ડી અને કારાકોરમ પાસ તરફ 16 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએ ટેબલ ટોપ પ્લેટુનો સમાવેશ થાય છે. દક્ષિણમાં ડેમચોક નજીક ચાર્ડિંગ નિંગલુંગ નાલા ટ્રેક જંકશનથી પણ સૈનિકો પાછા હટી રહ્યા છે. આ એ જ વિસ્તાર છે જ્યાં ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મીએ ભારતીય વિસ્તારમાં કેટલાક ટેન્ટ લગાવ્યા હતા.
પેટ્રોલિંગ 63 પોઇન્ટ આગળ શરૂ થશે જો બધું બરાબર રહેશે તો 10 દિવસમાં પેટ્રોલિંગ શરૂ થઈ શકે છે. LACના તે તમામ 63 પોઈન્ટ પર પરસ્પર સંમતિથી પેટ્રોલિંગ શરૂ કરી શકાય છે. આમાં પેંગોંગ ત્સોના ઉત્તરીય છેડે ફિંગર 8 સુધી પેટ્રોલિંગ ફરી શરૂ કરવાનો સમાવેશ થાય છે, જ્યાં ભારતીય સેના ફિંગર 4 સુધી જઈ શકી ન હતી.
ભારતીય સૈનિકો આ વિસ્તારમાં ચીનની પેટ્રોલિંગ ટીમને પણ રોકશે નહીં. સામ-સામે અથડામણ ટાળવા માટે, બંને સેનાઓ એકબીજાને તેમના પેટ્રોલિંગની તારીખ અને સમય વિશે અગાઉથી જાણ કરશે. તેનો ઉદ્દેશ્ય એ સુનિશ્ચિત કરવાનો રહેશે કે સૈનિકો વચ્ચે કોઈ અથડામણ અને હિંસા ન થાય.
ભારત–ચીન વચ્ચે પેટ્રોલિંગ કરાર
- પીએમ મોદીની બ્રિક્સ મુલાકાત પહેલા કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. બ્રિક્સમાં મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે મુલાકાત થઈ હતી. મોદીએ અહીં કહ્યું હતું કે દરેક સંજોગોમાં શાંતિ જાળવવી જરૂરી છે.
- ચીન અને ભારત પૂર્વી લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર એપ્રિલ 2020ની સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત કરવા સંમત થયા. આનો અર્થ એ થયો કે હવે ચીની સેના તે વિસ્તારોમાંથી હટી જશે જ્યાં તેણે અતિક્રમણ કર્યું હતું.
- ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા વિક્રમ મિસરીએ કહ્યું હતું કે ભારત અને ચીનના સરહદી વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ સાથે 2020 પછી ઉદ્ભવતા મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે એક પ્રસ્તાવ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. બંને દેશો આ અંગે પગલાં લેશે.
PM મોદીએ સરહદ વિવાદના ઉકેલ પર ભાર મૂક્યો 2 દિવસ પહેલાં, PM નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ વચ્ચે બ્રિક્સ સમિટ દરમિયાન દ્વિપક્ષીય વાતચીત થઈ હતી. જેમાં ભારતે બંને દેશો વચ્ચેના વિવાદો અને મતભેદોને યોગ્ય રીતે ઉકેલવા પર ભાર મૂક્યો હતો. પીએમ મોદીએ કહ્યું હતું કે કોઈ પણ સંજોગોમાં સરહદ પર શાંતિને ખલેલ પહોંચાડવી જોઈએ નહીં. તેમણે કહ્યું હતું કે સ્થિર અને મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધો અન્ય મુદ્દાઓ પર પણ સકારાત્મક અસર કરશે.
