ગુજરાતમાં ઐતિહાસિક જીત સાથે ભાજપે 2024ની લોકસભા ચૂંટણી જીતવાના દાવા શરૂ કરી દીધા છે. આ સાથે પાર્ટીએ 2023માં થનારી ચૂંટણીના ધમાસાણની તૈયારીઓ પણ શરૂ કરી દીધી છે. હકીકતમાં, 2023 માં, રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ, કર્ણાટક અને તેલંગાણા જેવા મોટા રાજયો સિવાય, પૂર્વોત્તરમાં ત્રિપુરા, મેઘાલય, નાગાલેન્ડ અને મિઝોરમમાં પણ વિધાનસભા ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે.
જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ચાલી રહેલી સતત તૈયારીઓ વચ્ચે એવી સંભાવના વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે વિધાનસભા ચૂંટણી કરાવવાના પોતાના વચન મુજબ સરકાર આવતા વર્ષે પણ આ રાજયમાં વિધાનસભા ચૂંટણી કરાવી શકે છે. આ રીતે જોવામાં આવે તો 2024માં યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા 2023માં દસ રાજયોમાં યોજાનાર ચૂંટણી દંગલ જ કહેશે કે દેશમાં રાજકીય પવન કયા રાજકીય પક્ષની તરફેણમાં ફૂંકાઈ રહ્યો છે. આ દસ રાજયોમાં રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢનો પણ સમાવેશ થાય છે, જયાં હાલ કોંગ્રેસની સરકાર છે. રાજસ્થાનમાં અશોક ગેહલોત મુખ્યમંત્રી છે, જયારે છત્તીસગઢમાં કોંગ્રેસ હાઈકમાન્ડના નજીકના ભૂપેશ બઘેલ મુખ્યમંત્રી છે. 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા આ બંને રાજયોમાં સરકાર બચાવવી કોંગ્રેસ માટે મોટો પડકાર છે, જયારે ભાજપ પણ 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા દેશની જનતાને આ રાજકીય સંદેશો કોંગ્રેસને હરાવીને આપવા માંગે છે. આ બે રાજયો. સુસંગતતા સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. આ દસ રાજયોમાં કર્ણાટક અને મધ્યપ્રદેશનો પણ સમાવેશ થાય છે જયાં હાલમાં ભાજપની સરકાર છે, પરંતુ આ બંને રાજયોમાં 2018માં યોજાયેલી છેલ્લી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપને આંચકો લાગ્યો હતો. 2018 ની જેમ, ભાજપ કર્ણાટક અને મધ્ય પ્રદેશ બંને રાજયોમાં બહુમતી મેળવવાનું ચૂકવા માંગતી નથી, તેથી પાર્ટીએ આ બંને રાજયોમાં અગાઉથી ચૂંટણીની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે.
મધ્યપ્રદેશમાં 2018માં યોજાયેલી છેલ્લી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે ભાજપને સત્તામાંથી બહાર ફેંકી દીધો હતો અને કમલનાથ રાજયના મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા, પરંતુ કોંગ્રેસ જનાદેશ સંભાળી શકી ન હતી અને કોંગ્રેસની છાવણી અલગ થવાને કારણે જયોતિરાદિત્ય સિંધિયાના નેતૃત્વમાં ધારાસભ્યો. બાદમાં, શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ ભાજપ તરફથી ફરીથી રાજયના મુખ્યમંત્રી બન્યા. આ વખતે જયોતિરાદિત્ય સિંધિયા મોદી સરકારમાં કેન્દ્રીય મંત્રી છે અને ભાજપ રાજયમાં પૂર્ણ બહુમતી સાથે ચૂંટણી જીતવાનો દાવો કરી રહી છે. કર્ણાટકમાં 2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોઈપણ રાજકીય પક્ષને બહુમતી મળી નથી.
ત્રિશંકુ વિધાનસભાની રચના બાદ રાજયપાલે બી.એસ. યેદિયુરપ્પાએ મુખ્ય પ્રધાન તરીકે શપથ લીધા હતા પરંતુ બહુમતીનું સંચાલન કરવામાં સક્ષમ ન હોવાને કારણે તેમણે રાજીનામું આપી દીધું હતું. આ પછી કોંગ્રેસ અને ઉંઉજએ મળીને રાજયમાં સરકાર બનાવી. રાજકીય પરિસ્થિતિમાં પરિવર્તન આવ્યા બાદ ભાજપે 2019માં રાજયમાં સરકાર બનાવી અને યેદિયુરપ્પાને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા, પરંતુ 2023માં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણીની રણનીતિને જોતા 2021માં જ રાજયમાં નેતૃત્વ બદલી અને બસવરાજ બોમ્માઈ સાથે બીએસ યેદિયુરપ્પાને સ્થાન આપ્યું.
પરંતુ યેદિયુરપ્પાની સંગઠનાત્મક ક્ષમતા અને કર્ણાટકમાં તેમના રાજકીય પ્રભાવને ધ્યાનમાં રાખીને, બીજેપી હાઈકમાન્ડે પણ તેમને પાર્ટીના સર્વોચ્ચ અને સૌથી શક્તિશાળી નિર્ણય લેતી સંસ્થા સંસદીય બોર્ડના સભ્ય બનાવીને કર્ણાટકના લોકોને સ્પષ્ટ સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો. કે વડાપ્રધાન મોદી ગૃહમંત્રી અમિત શાહ અને પાર્ટી અધ્યક્ષ નડ્ડાની નજરમાં યેદિયુરપ્પા કેટલા મહત્વના છે? આ એ પણ દર્શાવે છે કે 2023ની કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણી ભાજપ માટે કેટલી મહત્વની છે, જેમાં દક્ષિણ ભારતીય રાજય કર્ણાટકમાં પ્રથમ વખત ભાજપની સરકાર બની હતી. તેલંગાણામાં હાલમાં ટીઆરએસનું શાસન છે અને ત્યાં કે. ચંદ્રશેખર રાવ એવા મુખ્યમંત્રી છે જે 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં બીજેપીને હરાવવા માટે અન્ય વિપક્ષી પાર્ટીઓ સાથે મળીને મોટો મોરચો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. પરંતુ ભાજપ 2023માં તેમના જ ગઢ તેલંગાણામાં તેમને હરાવવાનો દાવો કરી રહી છે.
પૂર્વોત્તર રાજયોની વાત કરીએ તો 2023માં ત્રિપુરા, મેઘાલય, નાગાલેન્ડ અને મિઝોરમમાં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજાવાની છે. ત્રિપુરામાં હાલમાં ભાજપનું શાસન છે અને તેની ચૂંટણી રણનીતિના ભાગરૂપે ભાજપે ત્રિપુરામાં પણ મુખ્યમંત્રીનો ચહેરો બદલી નાખ્યો છે. મેઘાલય અને નાગાલેન્ડમાં ભાજપ સમર્થિત સરકાર સત્તામાં છે જયારે મિઝોરમમાં મિઝો નેશનલ ફ્રન્ટની સરકાર છે. રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને મધ્યપ્રદેશમાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે સીધો મુકાબલો છે. કર્ણાટકમાં ભાજપ, કોંગ્રેસ અને જેડીએસ વચ્ચે ત્રિકોણીય મુકાબલો થશે જયારે તેલંગાણામાં ટીઆરએસ, કોંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે ત્રિકોણીય મુકાબલો થશે. ત્રિપુરામાં પણ ભાજપ, કોંગ્રેસ અને ડાબેરી મોરચા વચ્ચે ત્રિકોણીય મુકાબલો થવાનો છે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં આગામી વર્ષે વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ યોજાવાની શક્યતા છે જયાં ભાજપ સતત પોતાનો આધાર અને સંગઠન મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે જેથી જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પહેલીવાર સમગ્ર દેશના લોકોને રાજકીય સંદેશ આપી શકાય. પોતાના દમ પર સરકાર બનાવી શકે છે.
