13 ડિસેમ્બર, 2001ના દિવસે, જ્યારે ભારતની લોકશાહીનું મંદિર – સંસદ ભવન – એક ભયાનક આતંકવાદી હુમલાનો સામનો કરી રહ્યું હતું, ત્યારે એક બહાદુર મહિલા કોન્સ્ટેબલે પોતાના અદમ્ય સાહસથી રાષ્ટ્રનું ભવિષ્ય બદલતા એક મોટા ષડયંત્રને નિષ્ફળ બનાવ્યું હતું. તે નામ છે સીઆરપીએફ કોન્સ્ટેબલ કમલેશ કુમારી યાદવ.
એ દિવસની ઘટના
ડિસેમ્બરની ઠંડી સવારે, વડા પ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયી અને લાલકૃષ્ણ અડવાણી સહિત દેશના શીર્ષ નેતાઓ સંસદ ભવનની અંદર હાજર હતા. સંસદ ભવનના ગેટ નંબર 1 પર બ્રાવો કંપનીના બહાદુર સૈનિક કમલેશ કુમારી તૈનાત હતા. બરાબર 11.40 વાગ્યે, તેમની તીક્ષ્ણ નજરે એક સફેદ એમ્બેસેડર કાર (નંબર DL 3CJ 1527)ને સુરક્ષા ઘેરાબંધી તોડીને અંદર પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરતા જોઈ.
પ્રથમ ચેતવણી અને બલિદાન
કમલેશ કુમારી પાસે કોઈ હથિયાર નહોતું, માત્ર વાયરલેસ સેટ હતો. પરંતુ તેમણે તરત જ ભયની ગંભીરતા પારખી લીધી. કોઈ પણ સંકોચ વિના, તેઓ દોડીને ગયા અને ગેટ બંધ કરી દીધો, સાથે જ વાયરલેસ દ્વારા અન્ય સુરક્ષાકર્મીઓને ચેતવણી આપી.
ગેટ બંધ થવાને કારણે આતંકવાદીઓની કાર એક વાહન સાથે અથડાઈ, અને તેમની યોજના નિષ્ફળ થતાં જ આતંકવાદીઓએ આડેધડ ગોળીબાર શરૂ કર્યો. આ ભીષણ ગોળીબારમાં કમલેશ કુમારીને અગિયાર ગોળીઓ વાગી અને તેઓ ત્યાં જ વીરગતિ પામ્યા.
રાષ્ટ્રના રક્ષણની દીવાલ
કમલેશ કુમારીનું આ બલિદાન માત્ર એક જાનનું નહોતું, પરંતુ તે ભારતની લોકશાહીનું રક્ષણ કરનારી પ્રથમ દીવાલ સાબિત થયું. તેમના તાત્કાલિક અને સાહસિક પગલાને કારણે આતંકવાદીઓ સંસદના મુખ્ય હોલમાં પ્રવેશ કરી શક્યા નહીં, જ્યાં આત્મઘાતી બોમ્બ વિસ્ફોટ કરવાનું તેમનું મુખ્ય લક્ષ્ય હતું. જો તેઓ સફળ થયા હોત, તો તે ભારત માટે એક વિનાશક ઘટના બની શકતી હતી.
તેમની પુત્રીઓ, જ્યોતિ અને શ્વેતા, અને પતિ અવધેશ કુમારને પાછળ છોડીને, 1994માં સીઆરપીએફમાં જોડાયેલા કમલેશ કુમારીએ ફરજને પોતાના પરિવારથી ઉપર રાખી.
અશોક ચક્ર સન્માન અને સંઘર્ષ
તેમના અપ્રતિમ બલિદાનને માન આપીને, વર્ષ 2002માં તેમને મરણોત્તર ‘અશોક ચક્ર’ એનાયત કરવામાં આવ્યું.
તેઓ આ સર્વોચ્ચ શાંતિકાળ વીરતા પુરસ્કાર મેળવનાર ભારતના પ્રથમ મહિલા કોન્સ્ટેબલ બન્યા.
જોકે, તેમના બલિદાન પછી પરિવારે લાંબો સંઘર્ષ કર્યો. સંસદ હુમલાના દોષિત અફઝલ ગુરુને ફાંસી આપવામાં થઈ રહેલા રાજકીય વિલંબથી નારાજ થઈને, પરિવારે એક સમયે ગુસ્સામાં અશોક ચક્ર પરત કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે: “જે દેશ માટે કમલેશે પોતાનો જીવ આપ્યો, તે દેશ તેના હત્યારાને સજા કરવામાં વિલંબ કરે, તો આ સન્માન જાળવી રાખીને આપણને શું ફાયદો?”
2013માં અફઝલ ગુરુને ફાંસી અપાયા બાદ પરિવારે ફરીથી ગૌરવ સાથે આ સન્માન સ્વીકાર્યું.
