વિશ્વભરમાં મ્યુઝિક કોન્સર્ટ્સનું આર્થિક વૃદ્ધિમાં મોટું યોગદાન છે, અને હવે ભારત પણ આ ક્ષેત્રમાં પોતાની આગવી ઓળખ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. આ ઉદ્યોગના ઉદયની પાછળનાં કારણો, તેના ફાયદા અને આવતા વર્ષોમાં તેની નવી શક્યતાઓ વિશે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ ખાસ ભાર મૂક્યો છે.
#WATCH | Bhubaneswar | At Utkarsh Odisha – Make in Odisha Conclave 2025, PM Narendra Modi says, “You must have seen fabulous pictures of Coldplay concert organised in Mumbai and Ahmedabad. It shows that India has a massive scope for live concerts. Big artists from around the… pic.twitter.com/Gw9UMZ8EV2
— ANI (@ANI) January 28, 2025
કોલ્ડપ્લેના રેકોર્ડ-બ્રેક કોન્સર્ટ અને ભારતની તક
પીએમ મોદીએ 28 જાન્યુઆરીએ ‘મેક ઈન ઓડિશા કૉનક્લેવ 2025’ દરમિયાન ‘કૉન્સર્ટ ઈકોનોમી’ પર બોલતા જણાવ્યું કે કોલ્ડપ્લેના મુંબઈ અને અમદાવાદમાં આયોજિત ભવ્ય કોન્સર્ટ ભારત માટે આ ક્ષેત્રમાં વિશાળ શક્યતાઓ બતાવી છે. કોલ્ડપ્લેના આ કોન્સર્ટમાં લાખો લોકોએ ભાગ લીધો અને આ ઇવેન્ટ્સે નવા રેકોર્ડ સ્થાપ્યા. પીએમ મોદીએ જણાવ્યું કે, “આ સારો ઉદાહરણ છે કે ભારત લાઈવ કૉન્સર્ટ્સ માટે કેવું લોકપ્રિય સ્થળ બની રહ્યું છે. વિશ્વભરના કલાકારો અહીં પરફોર્મ કરવા માગે છે. રાજ્ય સરકારો અને ખાનગી ક્ષેત્રોએ આ માટે જરૂરી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સ્કિલ ડેવલપમેન્ટમાં ફોકસ કરવો જોઈએ.”
વર્લ્ડ ઑડિઓ-વિઝ્યુઅલ સમિટ: ભારતીય પ્રતિભાના નવો મંચ
પીએમ મોદીએ ઘોષણા કરી કે આવતા મહિને ભારત પ્રથમ વખત વર્લ્ડ ઑડિઓ-વિઝ્યુઅલ સમિટનું આયોજન કરશે. આ ઇવેન્ટ ભારતની સર્જનાત્મક શક્તિને વૈશ્વિક સ્તરે રજૂ કરવાની તક આપશે. આ સમિટ દેશના મ્યુઝિક અને મનોરંજન ક્ષેત્ર માટે મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે, જે ન માત્ર ભારતીય પ્રતિભાને વૈશ્વિક સ્તરે સ્થાન આપશે, પરંતુ આર્થિક ઉન્નતિ માટે એક નવો રસ્તો પણ ખોલશે.
કૉન્સર્ટ ઈકોનોમીના ફાયદા
કૉન્સર્ટ્સ માત્ર મનોરંજન પૂરતા સીમિત નથી. ટિકિટ વેચાણથી લઈને હોટેલ્સ, રેસ્ટોરન્ટ્સ અને ટ્રાન્સપોર્ટ સુધીની તમામ વ્યવસ્થાઓ આ ઉદ્યોગમાં આવકમાં વધારો કરે છે. તાજેતરના અહેવાલો અનુસાર, લાઈવ કૉન્સર્ટ્સના ટિકિટ માટે લોકો દ્વારા ₹700-₹900 કરોડ ખર્ચવામાં આવ્યા છે.
આ ઉપરાંત, આ કૉન્સર્ટ્સમાં દેશ-વિદેશના પર્યટકો મોટી સંખ્યામાં આવતા હોય છે, જેનાથી સ્થાનિક ટુરિઝમ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન મળે છે. અહિયાં સુધી કે ઈવેન્ટ્સ દરમિયાન મોટા શહેરોમાં હોટેલ બુકિંગ્સ અને લોકલ બિઝનેસમાં વધારો થયો છે.
વિશ્વપ્રસિદ્ધ કલાકારો અને દેશી પ્રતિભાનું મંચ
કોલ્ડપ્લે, એડ શીરન, બ્લેકપિન્ક અને શોન મેન્ડેસ જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય કલાકારોએ ભારતીય ચાહકો માટે લાઈવ પરફોર્મ કર્યું છે. આ ઉપરાંત, દલજીત દોસાંજ અને મોનાલી ઠાકુર જેવા ભારતીય કલાકારોએ પણ સ્થાનિક મ્યુઝિક ઉદ્યોગને આગળ ધપાવ્યું છે.
વિમુખતાઓ અને આવશ્યક સુધારા
આ ઉદ્યોગમાં ઊંડાણ કરવા માટે ભારતે મોટાં પડકારો પણનો સામનો કરવો પડશે. લાઈવ કૉન્સર્ટ માટે ખાસ રચાયેલ સ્થળોની અછત છે. કઈક કૉન્સર્ટ્સ મુખ્યત્વે સ્ટેડિયમ્સ કે ઓપન ગ્રાઉન્ડમાં યોજાય છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય માપદંડોને પૂરા નથી પાડતા. પર્યાપ્ત ટૉયલેટ્સ, ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ અને ભીડ નિયંત્રણ જેવી મુશ્કેલીઓ આ ઉદ્યોગને આગળ વધારવા માટે અવરોધરૂપ બની રહી છે.
ભવિષ્ય માટે ભારતની તકો
મ્યુઝિક કૉન્સર્ટ ઈકોનોમી માત્ર મનોરંજન પૂરતી સીમિત નથી; તે એક એવા ઉદ્યોગના રૂપમાં વિકસી રહી છે જે ભારતમાં હજારો નોકરીઓ અને સ્થાનિક વ્યવસાયો માટે નવી તકો ઊભી કરશે. વડાપ્રધાન મોદી દ્વારા આપવામાં આવેલ દિશા નિર્દેશ અનુસાર, આ ઉદ્યોગમાં રોકાણ કરવું અર્થવ્યવસ્થામાં લાંબા ગાળાનો ફાળો આપશે.
વર્લ્ડ ઑડિઓ-વિઝ્યુઅલ સમિટના આયોજન સાથે, ભારત મ્યુઝિક અને મનોરંજન ઉદ્યોગમાં વૈશ્વિક સ્તરે આગવી ઓળખ બનાવવાનું સપનુ જોઈ રહ્યું છે. લાઈવ કૉન્સર્ટ ઈકોનોમી એક નવી ક્રાંતિ સાબિત થઈ શકે છે, જે દેશના યુવાનો અને કલાકારોને નવી ઊંચાઈએ લઇ જશે.
