આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઇએમએફ) ના અહેવાલમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે. જોકે, આઈએમએફે એમ પણ કહ્યું છે કે દેશના અર્થતંત્રમાં હવે જે સુધારણા થઈ રહ્યા છે તેના કારણે આ ગુણોત્તર 80 ટકા સુધી આવી શકે છે.
કોરોના સંકટને કારણે દેશનું દેવું-જીડીપી રેશિયો ઇતિહાસિક સ્તરે પહોંચી ગયો છે. વર્ષ 2020 માં, દેશનું દેવું-જીડીપી રેશિયો 74 ટકાથી વધીને 90 ટકા થયો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળના એક અહેવાલમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે.
આનો અર્થ એ કે જો વર્ષ 2020 માં ભારતનું કુલ ઉત્પાદન 100 રૂપિયા હતું, તો દેવાની બોજ 90 રૂપિયા સુધી વધી ગઈ. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, વર્ષ 2020 માં ભારતની કુલ જીડીપી લગભગ 189 લાખ કરોડ રૂપિયા અને દેવું આશરે 170 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું. જોકે, આઈએમએફે એમ પણ કહ્યું છે કે દેશના અર્થતંત્રમાં હવે જે સુધારણા થઈ રહ્યા છે તેના કારણે આ ગુણોત્તર 800 ટકા સુધી આવી શકે છે.
નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, એક દેશનું કુલ દેવું એ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા લેવામાં આવેલા દેવાની રકમનો સરવાળો છે. જ્યારે તમે તેને દેશના કુલ ઉત્પાદ દ્વારા એટલે કે ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી) દ્વારા વહેંચો છો, ત્યારે દેવું-જીડીપી રેશિયો પ્રાપ્ત થાય છે.
ન્યૂઝ એજન્સી પીટીઆઈ અનુસાર, આઇએમએફના નાણાકીય બાબતોના વિભાગના નાયબ નિયામક પાઓલો મોરોએ જણાવ્યું હતું કે, કોરોના પહેલાં ભારતનું દેવું રેશિયો કુલ ઘરેલુ ઉત્પાદન (2019 માં) રોગચાળો. જીડીપી) 74 ટકા હતો, પરંતુ વર્ષ 2020 માં તે જીડીપીના લગભગ 90 ટકા થઈ ગયો છે. આ વૃદ્ધિ એકદમ ચિંતાજનક છે, પરંતુ પરિસ્થિતિ અન્ય ઉભરતા બજારો અથવા અદ્યતન અર્થતંત્રો માટે સમાન છે.
તેમણે કહ્યું, અમારું અનુમાન છે કે જેમ જેમ અર્થવ્યવસ્થામાં સુધારો થશે તેમ તેમ દેવાના પ્રમાણમાં સુધારો થશે. જો અર્થવ્યવસ્થામાં સારો સુધારો થતો હોય તો મધ્યમ ગાળામાં આ ગુણોત્તર આશરે 800 ટકા થઈ જશે.
તેમણે કહ્યું કે પ્રથમ પ્રાધાન્યતા એ હોવી જોઈએ કે લોકો અને કંપનીઓને સમર્થન આપવું જોઈએ, ખાસ કરીને સૌથી જોખમી ક્ષેત્ર. સામાન્ય લોકોને અને રોકાણકારોને ખાતરી આપવી પણ મહત્વપૂર્ણ છે કે જાહેર નાણાકીય નિયંત્રણમાં રહેશે અને વિશ્વસનીય મધ્યમ-ગાળાના નાણાકીય માળખા દ્વારા કરવામાં આવશે.
મોટા ભાગના અદ્યતન દેશોમાં કરજ-જીડીપી રેશિયો 40 થી 50 ટકા છે. જ્યારે 2014-15માં મોદી સરકાર સત્તા પર આવી ત્યારે દેશનું દેવું-જીડીપી રેશિયો 2014-15માં 67 ટકાની આસપાસ હતો. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે ભારત સરકારના બજેટ મુજબ આ વર્ષે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ખર્ચવામાં આવતા પ્રત્યેક 1 રૂપિયામાંથી 20 પૈસા વ્યાજે છે.
