કેરળના વાયનાડ જિલ્લામાં ગંભીર ભૂસ્ખલન પછી, કેન્દ્રએ પશ્ચિમ ઘાટના 56,825 યોરસ કિલોમીટરને પર્યાવરણીય રીતે સંવેદનશીલ વિસ્તાર (ESA) તરીકે નિયુક્ત કરવાની દરખાસ્ત કરતી ડ્રાફટ સૂચના બહાર પાડી છે.
સૂચિત ESA કેરળમાં 9,993 ચોરસ કિલોમીટરનો સમાવેશ કરે છે , જેમાં વાયનાડ જિલ્લાના 13 ગામોને આવરી લેવામાં આવ્યા છે, જેમાં 30 જુલાઈના રોજ ભૂસ્ખલનનો ભોગ બનેલા નૂલપુઝાનો સમાવેશ થાય છે. આ ગામો પેરિયા, થિસનેલ્લી, થોંડરનાદ, થીસિલરી, કિડાંગનાદ અને નૂલઝાન્થપુ તાલુકામાં છે. , વાયથીરી તાલુકામાં ચુંદેલ, કોટૃપ્પડી, કુશ્નાથીડવાકા, પોઝુથાણા, થરીયોદ અને વેલ્લારીમાલા. 330 જુલાઈના રોજ ભૂસ્ખલનથી વ્યાથિરી તાલુકાના મુંડક્કાઈ, ચૂરમાલા અને અટ્ટમાલા ગામોને અસર થઈ હતી, જે ડ્રાફ્ટ નોટિફિકેશનમાં સામેલ નથી.
31 જુલાઈ, 2024ના રોજ પ્રકાશિત થયેલ છઠ્ઠો ડ્રાફટ, સૂચનાને અંતિમ સ્વરૂપ આપતા પહેલા જાહેર પ્રતિસાદ માટે 60-દિવસની વિન્ડો ખોલવામાં આવી છે. પર્યાવરણ મંત્રાલયે 10 માર્ચ, 2014 થી 3 જુલાઈના રોજ જારી કરાયેલ એક સહિત છ ડ્રાફટ સૂચનાઓ જારી કરી છે, પરંતુ રાજ્યોના વાંધાઓ વચ્ચે અંતિમ સૂચના બાકી છે. પર્યાવરણ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે ગેઝેટની નકલો જે તારીખે લોકોને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે છે તે તારીખથી 60 દિવસની મુદત પૂરી થયાના રોજ અથવા તેના પછી ESAની અંતિમ સૂચના પ્રકાશિત કરવા માટે દરખાસ્તને ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે.
પશ્રિમ ઘાટ, યુનેસ્કોની વર્લ્ડ નેચરલ હેરિટેજ સાઇટ છે, જે ગુજરાતથી તમિલનાડુ સુધી લગભગ 1,500 કિલોમીટર સુધી ફેલાયેલો છે, જે છ રાજ્યોના વિસ્તારને આવરી લે છે. પર્યાવરણ (સંરક્ષણ) અધિનિયમ, 1986ની કલમ 3 અને પર્યાવરણ (સંરક્ષણ) નિયમો, 1986નો ઉપયોગ કરતી MoEFCCની ડ્રાફ્ટ સૂચના, આ પર્યાવરણીય રીતે સંવેદનશીલ પ્રદેશને સુરક્ષિત કરવા માટેના ઘણા મુખ્ય પગલાંની રૂપરેખા આપે છે. નોંધનીય રીતે, ડ્રાફ્ટ નિયુક્ત ESA વિસ્તારોમાં ખાણકામ પ્રવૃત્તિઓ, થર્મલ પાવર પ્રોજેક્ટ્સ અને નવા ’રેડ’ શ્રેણીના ઉધોગો પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. તે હાઇડ્ડોપાવર પ્રોજેક્ટ્સ માટે ચોક્કસ શરતોનો પણ આદેશ આપે છે અને ટકાઉ વિકાસ પતિઓ પર ભાર મૂકે છે. ડ્રાફટના સૌથી મહત્વપૂર્ણ પાસાઓમાંનું એક 59,940 ચોરસ કિલોમીટરનું સીમાંકન છે, જે પશ્ચિમ ઘાટના લગભગ 37 ટકા ESA તરીકે છે.
